Sütün çocukların beslenmesine ve büyümesine olan katkısı tartışılmaz bir gerçek. Bu nedenle anne sütünden sonra çocuklarımıza uzun süre takviye olarak inek sütü veriyoruz; fakat süt seçimi konusunda piyasada fazla alternatif olması kafa karışıklığını da beraberinde getiriyor.
Bu yazıda, olası alternatiflerle ilgili yorumlarımı paylaşacağım.
Devam Sütü
Kullanılmasını Dünya Sağlık Örgütü’nün de önermediği, hatta adında süt ibaresi kullanılmaması gerektiğini düşündüğüm kimyasal bir karışım. Protein ve mineraller açısından zengin olduğu iddia edilse de, yapay olan her şeye olduğum gibi devam sütüne de karşıyım. Lütfen çocuklarınıza bu kötülüğü yapmayın.
Ham İnek Sütü
“Sütçü sütü” olarak da bildiğimiz bu süt, normal şartlar altında tercih listesinin ilk sırasında yer almalı, fakat ne yazık ki denetimsizlik nedeniyle yarardan çok zarar getirebiliyor. Şöyle ki, köylülerin ve denetimsiz mandraların hayvanları nasıl yemlerle beslediği, koruyucu madde kullanıp kullanmadığı, hastalık durumunda antibiyotik kullanımı devam ederken alınan sütün satılıp satılmadığı gibi bir çok soru işareti var. Bu nedenle, eğer çok güvendiğiniz bir sütçünüz yoksa tercih edilmemesi gerektiğini düşünüyorum.
UHT Uzun Ömürlü Süt
Ultra-High Temperature (Ultra Yüksek Isı) yöntemiyle uzun ömürlü hale getirilen sütlerdir. Bu yöntem basit olarak, sütün belirli bir süre boyunca 130 derece sıcaklıkta tutulup hızlıca soğutulması şeklinde açıklanabilir. Bu sayede süt içerisinde bulunan ve zamanla bozulmasını sağlayabilecek tüm bakteriler ölür. Bakteri kelimesi sizi korkutmasın, sütü bu kadar faydalı bir besin yapan şeylerden biri de içerisindeki yararlı bakterilerdir. Bu yöntem ne yazık ki zararlı bakterilerin yanında, yararlı olanları da öldürdüğü için süt aslında yararlı fonksiyonların çoğunu kaybetmektedir.
Bu arada, UHT süt zararlıdır diye bir önermeyi doğru bulmadığımı belirtmeliyim, zira herhangi bir katkı maddesi içermediği için yalnızca yararlı olup olmadığı konusu tartışmaya açık. Bu yöntem ile süt içerisindeki bakterilerin tamamı ölmez, zira eğer öyle olsaydı açıldıktan sonra bir kaç gün içerisinde bozulma gerçekleşmezdi. Evde günlük süt bulunmadığı acil durumlarda süt krizini çözmek için, bir kaç adet 200 ml’lik UHT süt bulundurmakta fayda olabilir.
Pastorize Günlük Süt
Şu anda piyasada bulunabilecek en “güvenilir” süt olduğunu düşünüyorum. Pastorizasyon işlemi, UHT gibi çok yüksek sıcaklıklarda değil, 70 derece seviyelerinde gerçekleştiği için süt içerisindeki yararlı bakteriler daha fazla korunmaktadır. Pastorize sütlerin çok uzun ömürlü olmamasını nedeni de, içerisinde bulunan canlı bakteri sayısının fazlalığıdır, bu nedenle tercih edilmesini daha doğru buluyorum.
UHT süte göre tek dezavantajı ise, üretimden sonra soğuk zincirde (nakliye, depolama vb) oluşabilecek aksaklıkların, sütün çok çabuk bozulmasını neden olmasıdır. Özellikle sıcak yaz dönemlerinde, soğutma dolapları iyi çalışmayan marketlerden günlük süt alırken dikkatli olmakta fayda var.
Son Olarak Bir Tavsiye
Piyasada bulabileceğiniz en iyi sütlerden biri olan AOÇ (Atatürk Orman Çiftliği) pastörize sütü tavsiye ederim. Dağıtım ağından dolayı her yerde bulunmuyor, eğer evinize yakın bir yerlerde satış mağazası varsa mutlaka deneyin.
Son yorumlar